"Dankzij het vrijwilligerswerk is alle stress van me afgevallen"
​

Deeqa kwam zeven jaar geleden alleen vanuit Somalië naar België. Haar kinderen bleven bij haar moeder in Somalië, haar man was overleden in de oorlog.

“In mijn thuisland werkte ik in een kleine winkel waar ik koffie, thee en snacks verkocht. Maar overleven in een oorlogssituatie is erg moeilijk, zeker als je niet wil meewerken met de terroristen. Twee jaar na mijn aankomst in België kon ik hier mijn kinderen in mijn armen sluiten. Die dag was ik zeer, zeer gelukkig.

Via mijn OCMW-assistent startte ik met taallessen aan Open School Antwerpen – een Centrum voor Basiseducatie. Mijn jongste zoon was toen 13 jaar, dus ik had wel wat tijd vrij. Zomaar thuis blijven zonder werk, dat was niets voor mij. In mijn thuisland werkte ik ook veel, terwijl ik tegelijk voor mijn kinderen zorgde. Ik wou hier dus echt aan de slag en mijn  assistent heeft intens gezocht naar een job voor mij. Uiteindelijk kon ik in februari 2014 bij VDAB een begeleidingstraject volgen om nadien via artikel 60 als poetshulp bij Filet Divers aan de slag te gaan. Na anderhalf jaar liep mijn contract af en heb ik 2 maanden thuis gezeten, maar ik liep de muren op dus ben ik teruggekeerd naar Filet Divers om er vrijwilligerswerk te doen en mijn dagen anders te kunnen invullen.
​

Zomaar thuis blijven zonder werk, was niets voor mij,
​dus startte ik met vrijwilligerswerk

Nieuwe mensen ontmoeten

Ik kom graag in Filet Divers. Er werken veel vrijwilligers en je komt met veel mensen in contact. Hier kunnen werken, maakt me gelukkig. Er is een sociale kruidenier waar veel mensen naartoe komen. Dan zet ik koffie en thee. Elke dag ontmoet ik nieuwe mensen, elk met hun eigen problemen. Ik help hier in de keuken, doe de afwas en ruim de tafel af. Soms, bij een feestje, help ik ook koken. Iedere dinsdag is er een praatgroep waar ik graag naartoe ga, zo kan ik mijn Nederlands verbeteren. Vrijwilligerswerk doen, geeft me een goed gevoel. Je ontmoet andere mensen en je kan over je leven praten. Of je ervoor betaald wordt of niet, dat is niet het belangrijkste.

​Het valt me op hoe anders vrijwilligerswerk hier is in vergelijking met hoe het er in mijn land aan toegaat. Vrijwilligerswerk bestaat daar niet in deze vorm. Vroeger kende ik dat niet, vrijwilligerswerk, maar nu begrijp ik wat het inhoudt. Hier zie ik meer dan 100 vrijwilligers meedraaien in de werking: ze komen op tijd, worden niet betaald voor hun werk en verzetten heel veel werk. Dit aspect van de samenleving is totaal nieuw voor mij. Veel mensen die om een of andere reden niet kunnen werken, worden door het OCMW naar hier gestuurd om vrijwilligerswerk te doen. Mensen helpen andere mensen en dat is heel positief. 
​
Vrijwillgerswerk doen geeft me een goed gevoel

Uiteraard leer ik ook andere zaken: soep koken bijvoorbeeld. In Somalië drinken we geen soep. En de geur van koffie kan me erg bekoren, terwijl ik in mijn land geen koffie dronk. Ook heb ik met de computer leren werken om te solliciteren. Mijn begeleidster Stéphanie helpt me daarbij. Ik hoop werk te vinden, maar ik ben gelukkig dat ik ondertussen vrijwilligerswerk kan doen. Ik leer hier ook omgaan met andere culturele gewoonten: mannen en vrouwen die samenwerken en elkaar de hand schudden. Ik heb daar geen enkele moeite mee, al was het wel een nieuw gegeven voor mij.

Goed voor je cv

Mijn zonen reageren verschillend op mijn vrijwilligersengagement. De ene zegt: ‘Het is goed mama, dat je vrijwilligerswerk doet.’ Ook zijn leraar zegt dat vrijwilligerswerk goed staat  op je cv. Maar mijn andere zoon zegt: ‘Mama, waarom doe je dat toch, je bent ’s avonds zo moe van dat werk. En je wordt er niet eens voor betaald.’ Ik zeg hem dan dat vrijwilligerswerk belangrijk is om je goed te voelen, en dat het er niet toe doet dat je er niet voor betaald wordt. Maar hij antwoordt dat hij alleen wil werken als hij er geld voor krijgt.

Filet Divers betekent veel voor mij. Als ik zorgen heb of problemen met een van de kinderen kan ik daar thuis niet met mijn man over praten, zoals anderen dat kunnen. Dus doet het me goed dat ik in Filet Divers terecht kan met mijn verhalen. Ik draag ook de zorgen van anderen mee: de vader van mijn baas is overleden en ik wil naar de begrafenis gaan in Sint-Niklaas. Zoiets is in Somalië onmogelijk: daar zijn enkel mannen aanwezig op de begrafenis. Een vrouw aan wie ik dat zegde, vindt het crazy dat ik naar een kerk ga. Maar ik wil dat doen voor mijn baas en ik voel me daar goed bij.
Als iemand in het ziekenhuis ligt of als iemand bevallen is, ga ik op bezoek. Ik voel me ontspannen als ik dat allemaal kan doen, terwijl ik vroeger heel veel stress had. Ik geef toe dat ik mij ook heb moeten aanpassen. De eerste week dat ik hier als vrijwilligster werkte, kreeg ik ruzie met iemand anders. Maar ik heb intussen veel geleerd, beetje bij beetje.

Er komen hier dagelijks veel mensen met veel problemen: ze zijn ziek, hebben geen papieren, geen geld. Ik wil hen graag zo goed mogelijk helpen, maar het is lastig om al die problemen te zien. Ik heb zelfs eens voorgesteld aan een dame dat ze bij mij thuis zou komen wonen, zozeer zat ik met haar in. Maar dat is uiteindelijk niet doorgegaan.
​
Veel vluchtelingen zien het belang
​van vrijwilligerswerk niet in

Nederlands durven spreken

Elke dag hier is voor mij een leuke dag. Het is mijn overtuiging dat vrijwilligerswerk een goede zaak is voor vluchtelingen. Je leert hier veel, je praat met mensen, je leert deze cultuur kennen. Veel vluchtelingen begrijpen niet wat vrijwilligerswerk inhoudt. Ik ben erin gerold via de Open School, maar sommigen willen dit niet doen omdat je er niet voor betaald wordt. Als je alleen naar de Open School gaat en thuis tv kijkt en voor eten en drinken zorgt, dan leer je niet zoveel. Hier praat je veel met andere mensen – wij moéten Nederlands praten - dan leer je veel sneller de taal. Veel organisaties die ik vroeger niet begreep, begrijp ik nu wel. Een plek waar je computerles kan volgen of waar je je rijbewijs kan halen, dat kende ik vroeger niet maar dankzij mijn vrijwilligerswerk weet ik nu hoe dat in elkaar zit.

Vrijwilligerswerk is een goede zaak voor vluchtelingen

​Mijn Somalische vriendin die geen vrijwilligerswerk doet, vraagt mij mee om te tolken als ze naar de dokter moet. Ik ben blij dat ik dat kan doen voor haar en het toont aan hoe belangrijk vrijwilligerswerk is, want daardoor heb ik Nederlands leren en durven spreken. Eigenlijk maakt het me wel trots: mijn vriendin is op school voor een hoger taalniveau geslaagd dan ik, maar zij durft dan niet spreken in de dagelijkse omgang, omdat ze niet oefent. Ik zit in een lager niveau, maar kan me uit de slag helpen in het Nederlands en kan anderen helpen. Vroeger was ik bang om Nederlands te spreken, nu helemaal niet meer. Dat is toch het mooiste bewijs dat vrijwilligerswerk echt wel zinvol is!”